Kadınlara yönelik ajitasyon ve özel örgütlenmelere ilişkin olarak, işçi sınıfının devrimci partilerinin uluslararası tecrübeleri, bizlere önemli dersler sunmaktadır. Bu amaca hizmet edeceğini düşünerek, 4-7 Aralık 1920 tarihli Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi (Sol) ile Almanya Komünist Partisi (Spartakus Birliği) Birleşme Kongresi tarafından kabul edilen “Kadın Ajitasyonu için Yönergeler”de yer alan örgütlenme bölümünü, okurun dikkatine sunuyoruz. (Çeviren: Olcay Geridönmez)
IV. Örgütlenme
17. VKPD (Almanya Birleşik Komünist Partisi), genel parti örgütü içerisindeki kadın üyeleri için ayrı tüzel kişiliğe sahip özel bir kadın örgütlenmesini reddeder. Buna karşılık, proleter kadınlar arasındaki ajitasyon için özel bir örgütlenme planına ve bu planın uygulanması amacıyla özel organlara ihtiyaç vardır.
18. Kadın örgütünün merkezi yönetimi için VKPD, bir Kadın Reich Sekretaryası kurmuştur. Bu sekretaryanın sorumlu yönetimi Parti Kongresi tarafından seçilir ve Merkez’in (yani merkez komitesinin) bütün toplantılarına istişari oyla katılır. Kendi çalışma alanını ilgilendiren özel sorunlarda kesin oy hakkına sahiptir.
Kadın Sekretaryası’nın görevleri şunlardır:
a) Partinin kadın ajitasyonuna ilişkin genel ilkeleri doğrultusunda, tek tek işyerlerinde yakın bağlar kurmak ve bunları geliştirmek suretiyle, ülke çapında planlı ve bütünlüklü bir çalışma yürütmek.
b) Kadın ajitasyonuna yetenekli kadın yoldaşlar yetiştirmek ve eğitmek.
c) Kadın ajitasyonu için özel materyaller toplamak ve yaygınlaştırmak.
d) Kadın konuşmacıları koordine etmek.
e) Kadın ajitasyonuna ilişkin eğitim kursları düzenlemek.
f) Partinin kadın organı “Kadın Komünist”in sorumlu yazı kurulu görevini yürütmek.
g) Moskova’daki Uluslararası Kadın Ajitasyonu Sekretaryası ile ilişkileri sürdürmek.
19. İllerdeki kadın ajitasyonunun yürütülmesi için, bütün illerin, ilçelerin ve mahalle gruplarının sorumlu organlarına, genel parti faaliyetine katılmanın yanı sıra özel olarak kadın ajitasyonunun enerjik bir şekilde ele alınmasından ve gerektiği gibi uygulanmasından sorumlu olan birer kadın seçilmelidir. Bu, ayrı ve yoğun bir kadın ajitasyonu çalışması yürütülerek, uygun nitelikteki kadın ve erkek yoldaşların sorumlu organlar içerisinde özel olarak görevlendirilmesi ve yönlendirilmesiyle gerçekleştirilir. (Bir kadın yoldaşın kadın ajitasyonuyla ilgili özel olarak görevlendirilmesi, parti örgütünün diğer tüm parti görevlerinde çalışmaya katmak üzere uygun kadın yoldaşların yetiştirilmesi yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Bkz, I, 5. [ I, 5: Komünist Parti, eşit haklara ve eşit yükümlülüklere sahip üyeler olarak parti saflarındaki kadın yoldaşları, en yoğun parti faaliyetine katma ve bütün parti görevleri için kadın yoldaşların her an, özel olarak da politik hareketin yüksek olduğu dönemlerde devrimin gerektirdiği bütün görevleri aktif ve bağımsız olarak yerine getirecek şekilde yetiştirilmesinden sorumludur.])
20. Sorumlu parti organındaki kadın yoldaş, çalışmanın yürütülmesine yardımcı olacak, uygun kadın ve erkek yoldaşlardan, üye ya da temsilciler toplantılarınca onaylanması gereken bir Kadın Ajitasyon Komitesi (KAK) kurar. KAK üyeleri çeşitli meslek ve çalışma alanlarından (işçiler, ev kadınları, sendikalar, fabrikalar, tüketim kooperatifleri) seçilmelidir ve bütün komitenin onayıyla belirli bir çalışma alanından sorumlu tutulmalıdır.
21. Kadın Ajitasyon Komitesinin sorumlusu, aşağıdaki alanlarda kendi organı içerisinde harekete geçirici olmak ve inisiyatifi ele almakla görevlidir:
a) İşyerleri ve sendikalar
Kadın parti üyelerinin kaydının titizlikle tutulmasını, bütün kadın yoldaşların işyerleri ve sendikalar içerisine dâhil edilmesini ve var olan komünist birimlere katılmasını sağlamak zorundadır. Özellikle kadın işçilerin yoğun olduğu işyerleri ve sendikaları ortaya çıkarmak ve burada mümkünse yeni komünist birimler kurmak.
İşyerleri ve sendikalardan komünist birim üyelerinin ortak toplantı ve görüşmelerinde, Kadın Ajitasyon Komitesi sorumlusu, kadın yoldaşların özel bir biçimde yönlendirilmesini ve eğitilmesini sağlamakla sorumludur. Bu, gerek bu toplantıları yönetenlerin, kadın yoldaşlara gerekli ayrıntılı bilgileri vermesi yoluyla; gerek bu toplantılara bizzat katılmak yoluyla ki bu, kadın yoldaşlara yapılan yönlendirmeleri ayrıca tamamlama, açıklama olanağını sağlar; gerekse kalabalık sayıların ya da önemli vesilelerin gerekli kıldığı durumlarda kadın yoldaşların özel olarak bir araya getirilmesi yoluyla olur.
b) Tüketim kooperatifleri
Partili kadınlar arasında tüketim kooperatiflerine katılma propagandası yapılmalıdır.
Tıpkı sendikalarda olduğu gibi, kadın parti üyelerini var olan komünist birimlere katmak ya da yeni birimler oluşturmak gereklidir. Ayrıca, kendileri tüketim kooperatiflerine üye olmayan kadın yoldaşlar, tüketim kooperatiflerinin ev kadınları akşam toplantılarında birimler halinde bir araya getirilmelidirler. Bu birimlerin özel görevleri vardır:
1. Kooperatif üyelerinin talep ve isteklerini kooperatiflerin görev alanları çerçevesinde, kooperatif yönetimine sunmak ve burada savunmak;
2. Politik aydınlatma çerçevesinde günümüz ev ekonomisinin dönüştürülmesini ve küçük burjuva ev ekonomisinin ortadan kaldırılmasına yönelik düzenlemeleri (kooperatif çamaşırhaneleri, yemekhaneleri vb.) propaganda etmek ve bunun üzerinden ev kadınlarını toplu yaşamın gelecekteki görevlerine hazırlamak ve yeni toplum görevlerini çözmeye yetenekli kılmak.
c) Belirli meslek gruplarından kadınların toplanması
KAK sorumlusu, alanındaki kadınların bağlı olduğu, sendikalar ve fabrikalar halinde kapsanması mümkün olmayan önemli meslek grupları için, onların koşullarına uygun konular çerçevesinde hazırlanmış kamuya açık toplantıların düzenlenmesi için etkili olmakla görevlidir. Burada özellikle söz konusu olan, evlerde çalışanlar, dükkanlarda çalışanlar, konfeksiyon işçileri, her branştan ev işçileri, ev kadınları vb.dir.
d) Kamuya açık genel ya da özel kadın toplantıları
KAK sorumlusu, genel politik toplantıların yanı sıra, özel olarak kadınlara yönelik kamuya açık toplantıların düzenlenmesi için etkili olmalıdır. (Bkz. III, 14 [III, 14: Kadının kamudan uzak yaşamının yaygınlığı ve kendini tamamen ev işleri ile ailenin bireysel ihtiyaçlarına adamışlığı nedeniyle ajitasyon, bu ihtiyaçlardan bağ kurarak ve onlardan hareketle kadınların ufuklarını, bireysel kaderlerini kapitalist ekonomi düzeniyle ilişkilendirecek şekilde genişleten bir ajitasyon olmalıdır. Özellikle gıda sıkıntısı, işsizlik, anne ve çocuk koruması, kadın işçi koruması, fuhuş, okul ve kilise sorunları proleter kadınlar için ayrıntılı bir biçimde sınıf bakış açısıyla aydınlatılmalıdır.]). Kamuya açık toplantıların ya da kadın toplantılarının düzenlenmesi, yerel gereklilik ve ihtiyaçlar doğrultusunda belirlenir.
e) Kır ajitasyonu
KAK sorumlusu, kır seksiyonuyla çok sıkı bir ilişki içerisinde;
1. Kır ajitasyonu için uygun kadın yoldaşların ortaya çıkarılması ve eğitilmesini,
2. Özel kadın yayınlarının da kırsal alanda dağıtılmasını (“Kadın Komünist”, parti gazeteleri, kadın bildirileri ve broşürleri),
3. Kadın tarım işçileri ve kadın küçük köylüleri için özel toplantıların düzenlenmesini,
4. Henüz parti örgütünün bulunmadığı yerlerdeki tarım ajitasyonu için kadın sorumlularının kazanılmasını ve onların ilgili Kadın Ajitasyon Komitesi ile ilişkisini sağlamakla görevlidir.
f) Kadın yayınlarının dağıtılması
1. KAK sorumlusu, partinin yayınlar komisyonu vb. ile yakın bir bağ içerisinde, propaganda ve de özel kadın yayınlarının genel yayınların (her türden toplantılarda, işyerlerinde, sokak satışında) dağıtım aygıtına dahil edilmesini ve bu aygıtın, şimdiye kadar dikkatten kaçmış önemli alanlar, özellikle çok sayıda kadın işçilerin çalıştığı ve komünist birimler ile sorumluların henüz bulunmadığı yerlere yönelik yeni güçler seferber edilerek genişletilmesini sağlar.
2. “Komünist Kadın”ın olabildiğince geniş dağıtımı için kadınların yoğun olduğu sendikalarda “Komünist Kadın”ın üyeler için resmi yayın organı haline getirilmesi ya da “Mücadele kadını” yerine veya “Sendikal kadın gazetesi” yerine artık “Komünist kadın”ın abone edilmesine yönelik propaganda yapar.
3. Ev ve sokak propagandası düzenleyerek “Komünist Kadın”a yeni okurların kazanılmasını sağlar.
22. Kadın parti üyelerinin kesin olarak partinin bütün genel eğitim etkinliklerine ve diğer bütün parti etkinliklerine katılmaya hakkı vardır ve bununla yükümlüdür.
a) Kadının genel olarak politik geriliği ve genel eğitim etkinliklerinden uzak duruşunu göz önünde bulundurularak, genellikle, özel politik kadın akşamlarının düzenlenmesi yararlı ve zorunlu olacaktır. Ne var ki bunlara yeni kazanılmış üyeler için ancak bir geçiş aşaması olarak bakılmalıdır ve birincil amaç, bütün kadın yoldaşların tümüyle partinin genel ve birleşik etkinliklerine katmak olmalıdır.
b) Ajitatörler ve konuşmacılar olarak özel bir yeteneği olan ileri kadın yoldaşlar için, genel eğitimlere katılmalarının yanı sıra onları özel materyallerle donatılmalı ve kadınlar arasında ajitasyonun en iyisini yürütmeleri doğrultusunda eğitmek üzere özel eğitim programlarının ve konuşmacılar toplantıları düzenlenmelidir.
23. Bir il (eyalet) içerisindeki ilişkilerin diri kalmasına yönelik, il yönetiminin kadın üyelerince gerektiğinde illerde, bütün ilçelerin kendi kadın delegelerini yolladıkları kadın konferansları örgütlenmelidir. Bu konferanslar özellikle, tek tek ilçelerdeki kadınların komünist harekete katılımı hakkında bilgi edinilmesine, örgüt ve ajitasyon deneyimlerinin paylaşılmasına ve kadınlar arasındaki çalışmalarının ilerletilmesine hizmet eder.
Kadın Reich Sekretaryası’nın girişimiyle Parti Merkezi, ihtiyaç gördüğünde il kadın konferansları düzenlemelidir.
24. Komünistlerin parti ve de kamu içindeki çalışmasının tamamı, kadın ajitasyonu alanında da, kadın ve erkek proleterler arasındaki dayanışma ruhuyla ve komünist partiye, komünist enternasyonale ve proleter devrime karşı en katı sorumluluk duygusuyla yürütülmelidir.