Dünyanın en şanslı çocuklarının ve gençlerinin yaşadığı Arnavutlukta gençlerle ilgili parola “GENÇLİK NEREDEYSE İLERLEME ORADA!”
Gezimiz sırasında ikinci toplu görüşmemiz Gençlik Birliği’nden gelen temsilcilerle oldu. Gençlik örgütü adına gelen dört tane genç, örgütlerinin çalışması hakkında ve gençler hakkında bilgiler verdiler ve sorulan soruları yanıtladılar,. Gençlerin soruları verdikleri yanıtlara geçmeden önce, gençlik örgütü ile ilgili biraz bilgi vermek yararlı olur herhalde.
Gençlik birliği
14 ile 26 yaş arasındaki tüm gençler Gençlik Birliği denilen gençlik derneklere üye olabilirler. Tüm işyerlerinde, kooperatiflerde, okullarda ve orduda Gençlik Birliğinin hücreleri var. Bunlar, içinde 15-20 arasında üyeye sahipler. Gençlik Birliğine Parti önderlik eder. Gençlik Birliği gençlerin partinin Marksist-Leninist çizgisini ve siyasetini kavramasına ve onu yaşama geçirmesine yardım eder ve önderliğini yürütür. Gençliğin komünist bir ahlak ve değer yargılarıyla donatılıp yetişmesine çabalar. Gençlik örgütü gençliğin sadece toplum içinde sorumluluk almasına değil aynı zamanda gençliğin boş zamanlarını en iyi şekilde değerlendirip her yönden gelişmesine de çalışır. Her yerde kültür merkezleri kültürel etkinlikler vardır, bunları organize eder. Parti, gençliğin her türlü gerici ve emperyalist etkilenmelere karşı koyması için ve yeni olan her şeye büyük bir şevkle ve azimle atılması için, gençliği seferber eder, harekete geçirir. 60’lı yılların sonunda kilise, cami vb. yerlerin kapatılması için açılan savaşımda gençlik en ön safta yer aldı. Evlilik için mutlaka sevginin temel oluşturduğu bir yaşam anlayışının gerçekleştirmek için mücadeleye atılan yine gençlikti. Kayıtsızlığa, neme-lazımcılığa karşı, tembelliğe ve her türlü uyuşukluğa karşı mücadele eden yine gençlik oldu. Gençlik içinde olumsuz davranışlarda bulunanlara karşı, herkesin müdahale etme hakkı vardır. Arnavutluk gençlik içinde de zaman zaman ortaya çıkan, az da olsa burjuva-liberal etkilenmeler söz konusu. Çünkü emperyalizm küçücük Arnavutluk’u ve onun biricik gençliğini yozlaştırmak için her yönteme başvuruyor. İlk planda kendi kişisel çıkarlarını düşünme, kimi pop dünyasının yıldızlarını övme vb. durumlar ortaya çıkıyor. Gençlik örgütleri bir durumlara karşı ideolojik ve siyasal kavga sürdürmek zorundadır. Ama Arnavutluk gençliği, kapitalist-revizyonist dünyanın gençliğinin içinde bulunduğu sorunlardan çok uzakta ve bu gibi sorunları tanımıyor. Arnavutlukta uyuşturucu sorunu bilinmiyor, polisiye olaylar, küçük çapta hırsızlık ya da kavga yaralama vb. çok çok ender rastlanan olaylar. Gezi yöneticimiz 20 yıldır Arnavutluk’a geldiğini söylüyor ve bu süre içinde sadece bir defa o da çocuklar arasındaki küçük bir hırsızlık olayına tanık olduğunu anlatıyor. Bu elbette, geleceği güvence altına alınmış, ekonomisi sağlam olan bir ülkenin gençliğine yönelik uyguladığı sağlam bir politikanın sonucudur. Gençliğin geleceği güvence altında ve gençler de bu geleceğin sorumluluğunu şimdiden üstlenmiş bulunuyorlar. Parti bu konuda bıkmadan ve yorulmak bilmeden inatla ve kararlılıkla Marksist-Leninist bir ahlak ve politika ile gençliği geleceğe hazırlıyor ve ona teslim ediyor. Partinin bu gençlik örgütlerine verdiği önemin en büyük göstergesi de, gençlik örgütlerinde çalışmayanların hiçbir zaman parti üyesi olamamalarıdır. Gençlik Birliği partiye alınacak gençlerle ilgili olarak tavsiyede bulunabilir, görüş belirtilebilir. İşte parti gençlikle bağını böyle sıkı ve sağlam bağlarla kuruyor ve devrimin ve sosyalizmin danada ileriye götürülmesinde gençliğe sorumluluk verilmesi ve yetiştirilmesi için özel bir önem veriyor. Bu yüzden gençliğin gözü devamlı partide. Parti ne zaman bir çağrı yapsa, gençlik militanca ve büyük bir atılımla her zaman partinin ve onun görevlerinin yanında yer alıyor. Hem de en kitlesel en coşkulu bir biçimde.
Arnavutluk’un güneyi oldukça dağlık. Ülkemizde Toros dağlarının bulunduğu yöreyi andırıyor. Dağlar tepeler devrimden önce çıplak, ağaçsız ve terkedilmiş bir görünümdeymiş. Oysa şimdi dağ taş ağaçlanmış. Güneydeki bu dağlık bölgelerin narenciye ağaçları ve zeytinliklerle donatılması için E. Hoca bir defasında gençliğe bir çağrıda bulunduğunda, on binlerce genç çağrıya uyarak hiçbir karşılık beklemeden üç ay süreyle dağları taşları ağaçlayıp her yeri yeşil alanlara dönüştürdüler. Daha çok yaz aylarında olan ve aksiyonist kampları (eylemci kampları veya gönüllüler kampları) olarak bilinen bu kamplarda gençler sabahın erken saatlerinde işe koyuluyorlar, öğleden sonraya kadar çalışıyorlar ve daha sonra da zamanlarını eğitim ve kültürel faaliyetlerle değerlendiriyorlar. Ülkenin neresinde bir ihtiyaç var, parti bir çağrıda bulunuyor ve on binlerce genç akın akın gelip, canla başla karşılıksız çalışıyorlar ve sonra da kimisi okuluna kimisi de işine dönüyor. Böyle böyle, yeni yeni yerleşim bölgeleri oluşturulmuş.
Gönüllü kamplarına her genç iki üç yılda bir ay süreyle katılır. Beklenenden daha fazla gençlerin katıldığı kamplarda, gençler ortalama bir işçinin yarattığı değerin % 75’ine denk düşen bir çalışma gösterir. Bu gönüllü çalışmalar için gençlere para ödenmez. Bu eylemlerden amaç nedir, sorusuna parti şu yanıtı veriyor: “Gençler bu eylemlerle kendi ülkelerini, kendi alın terleriyle kalkındırmayı öğrenmeliler ve hiç bir zaman hiçbir şeyde hazıra konmamaları gerektiğini bilmelidirler.” Bu eylemlerle parti gençliğin rahata ve hazıra alışmasına, kolaya kaçmasına karşı da mücadeleyi hedefler. Bu kamplar gençliğin en zengin ve en güzel bir şekilde gelişip serpildiği ortamlardır. Sabah 05.30’dan 14.00’e kadar çalışma sürer. Ondan sonra sportif ve kültürel etkinlikler (dans, edebiyat, geziler, varyete vb. programlar) organize edilir. Baraj yapımından tepelerin ağaçlandırmasına varıncaya kadar her türlü çalışmalar yapılır. Örneğin güneydeki küçük Ksail diye bilinen kent böyle bir gönüllüler kampı sonunda meydana gelmiş. Oraya gelen gençler, narenciye ağaçları ve zeytinlikler dikmişler, bir kısmı orada yerleşip kalmış sonra.
Arnavutluk Avrupa’nın en genç ülkesi
Arnavutluk kelimenin tam anlamıyla Avrupa’nın en genç ülkesi bugün. Aşağı yukarı halkın % 40’ı 15 yaşından küçük. 60 yaşın üzerindekiler nüfusun % 7.5’ini oluşturuyor. 1969-1986 arasında nüfus % 50 oranında arttı. (Bu 1 milyon insan demektir.) Oysa aynı dönemde örneğin Almanya’nın nüfusu tam 1 milyon geriledi. Arnavutluk kapitalist ülkeler gibi kar amacıyla insana bakmıyor, insanı en büyük değer olarak ele alıyor ve o nedenle de merkezi plan ekonomisi sayesinde toplumun üreticici güçlerini en iyi şekilde değerlendiriyor ve işsizlik diye de bir şey bilinmiyor. Oysa kapitalist ekonomi aşırı kar amacıyla işsizliği yaratıyor ve bunun sonunda da karamsar, geleceğe güvensiz yeni yeni insanlar yetiştiriliyor. Oysa Arnavutluk’ta gençler ve çocuklar geleceğe güvenle büyüyorlar. Büyük bir iyimserlik ve atılımla, yeteneklerini becerilerini kişiliklerini geliştirip, ülkelerindeki sosyalizm için yaşama daha canla başla sarılıyorlar. Kendilerini bekleyen iş alanlarına en iyi şekilde hazırlanıyorlar.
Soru: Gençlik Birliğinin görevleri
Yanıt: Gençlik örgütlerinin görevlerinden birisi, partiye taze kan sağlamaktır. Bunun için öneriler yapar, iki yıllık aday üyelik sırasında onların parti üyesi olup olamayacaklarını orda dener. Gençlerin özellikleri örgüt içinde görülür ve değerlendirilir. Kültürel, ideolojik ve siyasal yönden düzeyi en İyi olanlar, okullarında en başarılı olanlar ve iyi öğrenebilenler aday gösterilir. Her zaman en iyiler önerilir ve parti de bu iyilerin içinden en iyilerini seçer.
Soru: Gençlik örgütlerinin faaliyetleri.
Yanıt: Gençlik örgütleri, gençliğin isteğiyle dağların, tepelerin verimli hale getirilmesi için çalıştı. Bu tam yirmi yıl sürdü. Tepeler verimli hale getirildi. Başlangıçta, özellikle kurtuluştan sonra bu çok acil ve önemli bir sorundu.
Soru: Gençlik kamplarında neler yapılıyor?
Yanıt: Bölgesel ya da ulusal çalışma kampları var. Örneğin bu bölgede ürün toplamada gençler yardımcı oluyorlar. Ulusal olarak ise, örneğin demiryolu yapımı, baraj yapımı gibi alanlarda yardımcı oluyor. Ulusal kamplarda yöneticiler var. Ayrıca teknik elemanlar (mühendis, tekniker vb.) da bu grup içindeler. Akşamları gruplar oluşturulur ve ertesi gün için görev belirlenir. Çoğunlukla bu görevler ertesi gün fazlasıyla gerçekleştirilir. Gençliğin kamptaki gereksinimleriyle yakından ilgilenilir. (Parti MK’sı dâhil herkes yakından ilgilenir.) Bu bölgede 30.000 genç var. Ama bu bölgedeki kamp çalışmalarına katılmak isteyen genç sayısı 600.000 dolayında idi. Biz bazılarını başka bölgelere vermek zorunda kaldık. Bütün gençler kamplara katılmak isterler. Ama biz her yıl gerektiği kadarını alırız. Aynı zamanda birçok çalışma yapılır ve oralara da gönderilir. (Demiryolu, üzüm bağları, baraj, yol yapımı vb.)
6 ay teorik olarak eğitilirler gençler, altı ayda da bu öğrendiklerini pratikte gösterirler. Tartışma grupları konulara göre belirlenir, örneğin konu sınıf mücadelesi olsun: Bu konuda ilk aylarda sürekli öğrenirler, eğitilirler. Başka bir zamanda da gençlik örgütü, parti Örgütü gençlerin öğrenip öğrenmediklerini kontrol eder. Gençliğin her türlü yabancı etkilerden uzak kalması için de çaba gösterilir. Sınıf mücadelesi kesintisiz sürer. Bu nedenle sürekli denetim vardır. Her alanda gençlik içinde kontrol grupları vardır. Her gençlik örgütü içinde çekirdek bir grup vardır. Bu gençlik içindeki yabancı etkilenmeleri saptar, kontrol grubu geldiğinde bu iki grup tartışır, teori ile pratik arasındaki bağı, kopukluk olup olmadığın), yabancı etkilenmelerin olup olmadığını vb. araştırır. Küçük sorunlar vardır, örneğin gençlik nasıl giyiniyor, bize uygun olması gerekir. Kız-erkek arasındaki ilişkiler, asalak yaşayan (ailesinin parasıyla yaşayanlar) var mı? Gençler bunları değerlendirirler. Örneğin müzik konusunda; iyi ve nitelikli müzik dinlenmesini isteriz. Gerici-yoz müziğe karşı çıkılır.
Soru: Yoz müziğin sınırı nedir? Nasıl belirleniyor?
Yanıt: Kendi müziğimiz sosyalizmi inşa eden insanların çalışmasına dayanır. Yabancı müzikte, sözleri, müziği, stili sunuluş biçimi dikkate alınır. Eğer bir müzik sosyalist ahlaka aykırı ise zaten gençlik tarafından reddedilir. Bu müzik onların eğitimine mi yoksa yozlaşmasına mı hizmet ediyor? Biz gerçekte güzel müziğe karşı değiliz. Ama ağlamaklı, gürültülü, niteliksiz müziği istemeyiz. Reddetme nedenimizi de tartışırız. Rock müziği örneğin reddediyoruz. Dünyadan ayrı değiliz elbette ve radyodan çeşitli yayınları izleyebiliyoruz. Bu konu tartışılır, ancak gençliğin tartışılıp karar vermesi gerekir. Bu konu tartışılır, örneğin her cuma “ilerici müzik” programı vardır, ilerici müzik örnekleri gösterilir.
Soru: örneğin radyoda çalınan parçalar nasıl kontrol ediliyor?
Yanıt: Bizim bütün ideolojimiz basın-yayın organlarınca da desteklenir. Gençliğimizin kendine özgü bir zevki vardır, Gençlik hangi müziği dinleyip dinlemeyeceğine kendisi karar verir. Çalınan tüm parçalar denetimden geçer, elbette.
Soru: Gençliğin öğrenim konusu hakkında…
Yanıt: Tüm ülkede bugün % 40-50 oranında genç yüksek okula gidiyor. Geri kalanlar ise işyerlerinde çalışıyorlar. Ücretleri işin durumuna bağlı. Genel eğitim yanında bölümlere ayrılmış örneğin teknik liselere göre eğitim yapan okullar var. Ortaokulda belli bir bölüme gidenler-yüksek öğrenimde de bu bölüme bağlı öğrenimini sürdürebilir. Genel eğitim görenler ise üniversitede istedikleri bölüme gidebilirler. Politeknik dersleri belli bölümler için vardır. İnşaat, makina vb. alanlarda politeknik dersler vardır. Bunlar yüksek okulda aynı dalda öğrenimlerini sürdürürler.
Gençlik örgütü politik bir örgüttür. Parti tarafından yönlendirilir. Gençlik örgütünün de bir merkez organı vardır ve gençlik örgütü partinin sağ koludur. Her alanda gençlik örgütü oluşturulur.
Soru: Gençliğin siyasi ve kültürel düzeyini yükseltmek için başka neler yapılıyor?
Yanıt: Gençliğin politik eğitimin asıl yapıldığı yerler, temel okullardır. Her ay tartışma toplantıları (kurs ya da seminer türünde) vardır. Uzun ya da kısa süreli kurslar da yapılır. Gençlik örgütlerinde görev yapan yöneticiler için ise 9 aylık kurslar vardır ayrıca. Gençlik örgütlerinde her türlü sorunlar ve konular (kız-erkek ilişkileri, bekâr ya da evli gençler arasındaki sorunlar vb.) tartışılır. Bazı konular vardır ki bunları konuşmak aile için bir sorundur. Bunları aileye iletmeden gençlik içinde çözmeye uğraşıyoruz. Ama bazı konular var, onları aileye de iletiriz. Aile bizim için kutsaldır. Bunun sağlamlaştırılması için çalışırız. Topluluğun çekirdeğini oluşturur. Kimi gençler arasında gerici düşünce ya da değer yargıları vardır. Örneğin bir erkek kızları küçümserken kendini abartırsa, üstün görürse, tutucu değer yargılarına sahiptir. Geleneklerimizden olan, erkeğin aile içinde egemen olduğu sorunu ele aldık ve buna karşı mücadele ediyoruz.
Soru: Aile içinde kadının mutfaktan kurtarılması ve erkek tarafından baskı altında tutulmaması İçin ne yapılıyor? Gençlik örgütü ne yapıyor bu konuda?
Yanıt: Tüm ülke çapında genç kızlarla genç erkekler arasında örgütte yer alma eşittir. Bu oran olarak da aşağı yukarı öyle: % 49 genç kız, % 51 erkek. Örneğin bizim bulunduğumuz bu bölgede gençlik Örgütünde 10.000 kız, 10.000 tane de erkek var. Geleneklerimizden birçoğunun tutucu olduğu doğru, fakat parti sayesinde bugün çok yol aldık. Kadınların genç kızların toplum içindeki eşit ve haklı yerini alması için gençlik örgütünde tartışmalar yapılıyor. Bu bütün toplumun sorunudur, aynı zamanda.
Soru: Gençlik örgütü gençliğin boş zamanlarının değerlendirilmesi için neler yapıyor?
Yanıt: Gençlik örgütünün merkez organı tarafından örneğin herhangi bir ay bilimsel bir ay olarak isimlendirilir ve bu ayda tartışmalar, toplantılar vb. her türlü toplantılar, etkinlikler yapılır. Ayrıca her bölgede sportif etkinlikler için kurumlar vardır, kültür yönünden konserler, yabancı dil kursları, her türlü kültürel çalışmalar organize edilir ve gençliğin hizmetine sunulur. Biz gençliğin kendisi için de boş zamanı olması gerektiği düşüncesindeyiz. Dans aksamları, tiyatrolar (özellikle gençliğin sorunlarının ele alınıp işlendiği tiyatro oyunları) düzenlenir.
Soru: Gençlik içinde hırsızlık olayı var mı? Üniversiteye giden gençler devletçe nasıl destekleniyor? Katkısı nedir?
Yanıt: Çok nadir de olsa hırsızlık olayı olduğunda resmi mahkemelerden önce toplum mahkemeleri diye bilinen organlarda çocuğun durumu, gencin durumu ele alınır. Küçük yaştaki çocukların ise ilk önce anne ve babalarıyla görüşülür, birinci derecede onlar sorumludurlar. Biz gençlik örgütü olarak asıl görevimiz bu gibi durumların ortaya çıkmamasına çalışmaktır, ileri durumdaki hırsızlık olaylarında resmi mahkemeler yargılar ve cezalandırırlar. Üniversiteye gidenlere yardım edilir. Bu silenin gelirine bağlıdır. Yüksek öğrenim bizde ücretsizdir.
Soru: Arnavutluk gençliği uluslararası komünist hareketten ne ölçüde haberdardır?
Yanıt: Dünyadaki tüm politik olayları gençlik dikkatle izler. (Gazete, radyo, tv, aracılığı ile) Devrimci hareketlerle gençliğimiz ilgilenmektedir. Bilim akademisinde, radyo ve diğer yayın organları tarafından bu konuda bilgi verilir, Çeşitli ülkelerden gelen delegasyonlarla deneyim alış-verişi için görüşmeler yapılır.
Soru: Gençliğin askere gidişi zorla mı yoksa gönüllü mü?
Yanıt: Vatanın savunması bizim için her şeyin üstündedir ve asıl bir görevdir. Her asker için bir onurdur bu görevi yapmak. Yüksek okula gitmeyen gençler zorunlu olarak askere giderler (2 yıl). Yüksek okulu bitirenler üç ay eğitim görürler. Gençlik için, “Gençliğin Sesi” diye bir yayın organı vardır. Ayrıca üniversite öğrencileri için de özel yayın organları çıkarılır.
Aralık 1989