Parti, işçi hareketiyle sosyalizmin bileşimidir diye de tarif edilir. Bu, bir yandan, parti, işçi sınıfının, hareketin öne çıkarıp geliştirdiği, ileri ve mücadeleci işçileri kapsamalı ve örgütlemeli anlamına gelirken, aynı zamanda, partinin, işçi sınıfı kitlesi ile sağlam ve güçlü bağlara sahip olması, tüm varlığı ile işçi sınıfına bağlı ve onun ayrılmaz bir parçası olması anlamına gelir. İşçi sınıfı partisi için, sınıfın mücadeleci ve ileri unsurlarını partide örgütleme ve işçi sınıfının ana gövdesiyle sıkı ve güçlü bağlara sahip olması gereği, her dönemin temel görevi ve sorumluluğudur. Ve işçi sınıfı ile parti arasındaki bu bağ ve ilişki sürekli geliştirilmek ve güçlendirilmek durumunda ve zorunluluğundadır. Bu olmaksızın, parti üstlendiği görev ve sorumlulukları yerine getiremez, işçi sınıfına her günkü mücadelede ve sosyalizm için mücadelesinde öncülük edemez.
Parti işçi sınıfı içinde yürüttüğü çalışmada, işçi hareketinde önemli yer tutan büyük fabrika ve işletmelerde yürüttüğü çalışmaya temel bir önem ve değer verir. Çünkü hareketin her döneminde büyük fabrikalar, işçilerinin mücadele tutumu, işçi kitlelerinin tutumu ve mücadeleye çekilmeleri açısından büyük önem taşır ve işçi kitlelerinin gözü ve kulağı da buralarda ortaya çıkacak ileri tutumda ve mücadelededir.
O zaman sınıfın partisinin, ülkenin sanayi merkezlerinde, büyük fabrika ve işletmelerde yürüttüğü çalışmayı sürekli olarak irdelemeli, gerek kadro görevlendirme gerekse de yürütülen çalışma ve çalışmanın ilerletilmesi ve geliştirilmesinin sorunlarına ilgi açısından gündemimizde tutmalı ve izlemeliyiz.
Sınıfın partisi, dünden bugüne, büyük fabrika ve işletmelerde parti çalışmasının yürütülmesine ve geliştirilmesine önem verdi ve parti kadrolarını buna uygun olarak mevzilendirmeye, parti yönetici organları da, buralardaki çalışmaya yakın olmaya çalıştı. Ancak, partinin büyük işletme ve fabrikalardaki çalışmasına ve hatta genel olarak fabrika çalışmasına baktığımızda, eleştiriye ve yenilenmeye muhtaç durumda olduğu görülecektir.
BÜYÜK FABRİKA VE İŞLETMELERDE ÇALIŞMANIN ÖNEMİ
Anlaşılır ve bilinir bir durumdur ki; işçi sınıfı içinde çalışma, özel olarak da büyük fabrikalar ve organize sanayi bölgelerinde yürütülen çalışma ve bu çalışmanın ilerlemesi ve gelişme kaydetmesi, bu fabrikalarda örgütler kurmak; sabırlı ve sebatkar bir çalışmayı gerektirir. Güçlü fabrika örgütleri kurmak zaman alabilecek, bazen partinin kendisine dair acemilikler ve tedbirsizliklerinden, bazen de parti dışından kaynaklanan nedenlerle, sorunlar ve gerilemeler, hatta tasfiyeler yaşanabilecektir. Ancak bunların hiçbirisi, bu fabrika ve işletmelerde yürütülen çalışmanın tavsamasını, ilgi ve yoğunlaşmada gevşeklikleri, hatta zaman zaman belli başlı fabrika ve işletmelerdeki çalışmanın tümüyle parti gündeminden çıkmasını ve çalışmada kendiliğinden ve kolaycı bir eğilim ve tutumun egemen olmasını açıklayabilecek nedenler değildir.
Büyük fabrika ve işletmelerdeki parti çalışması, işçi hareketinde bir canlanma ve yükselişin yaşandığı dönemlerde sürdürülen ve yaygınlaştırılan ajitasyon faaliyeti ile sınırlı olamaz.Toplu sözleşme, grev ya da sendika kongresi süreçlerinde canlanan ve nispeten genişleyen bir çalışmayla da fabrika ve işyerlerinde örgütlü bir güç olunamaz. Sınıf partisinin çalışma yürüttüğü, yoğunlaştığı fabrika ve işyerleri, sadece parti üyelerinin olduğu ya da bazı parti militanlarının işe girdiği veya gireceği fabrikalar olamaz. Esasen, temel sanayi dallarıyla ilgili oluşu, hareket içindeki yeri, işçi sayısı vb. açıdan büyüklüğü ve taşıdığı önem üzerinden belirlenmiş fabrika ve işyerlerinde yoğunlaşılmalı, çalışma sürdürülmelidir. Bu yapıldığı ve gereğine uygun çalışma sürdürüldüğünde, bu fabrika ve işyerlerinde de, birçok işçi parti üyesi olacaktır. Bir dönem önce çalışma yürütme ve yoğunlaşmanın görev olarak belirlendiği büyük, ve büyük olduğu kadar, işçi hareketinde bir geçmişe sahip olan fabrikalardan şu veya bu nedenle uzaklaşıp, önemsiz değilse de, öncelikli olmayan, ama belirli bir parti çevresinin olduğu işyeri ve atölyelere yönelme ve buralarda çalışma yürütme kolaycılığı kabul edilemez olmalıdır.
Çoğunlukla yaşanan; fabrika ve işyerlerindeki çalışmanın dar ilişkiler çevresinde sürdürülüyor olması, görevli ve sorumlu kılınmış parti kadro ve üyelerinin, fabrikadaki parti üyeleri ve ilişkileri etrafında bir çalışma içinde olmalarıdır. Birçok durumda, fabrikadaki üyeler ve ilişkiler, fabrikanın bütününe, bütün işçi kitlesine açılmak ve geniş ve yaygın bir çalışma yürütmek için iyi bir başlangıç olması gerekirken; içinde ve etrafında dolanılıp durulan bir çevre olarak kalıyor. Diğer yandan, yine birçok durumda, fabrikadaki çalışmanın gelişmesi ve güçlenmesi, yalnızca oradaki parti çevresi ve üyelerinin yapabildikleri ve yürütebildikleri çalışmaya bağlı oluyor. Yani, çalışmanın gelişip güçlenmesi, çalışmanın ve örgütlenmenin sorumluluğu; çalışmada deney, tecrübe ve birikim düzeyi açısından daha yeni ve geliştirilme ihtiyacında olan üyelerin sırtına yıkılıyor.
Hareketin durgunluk ve geri çekilme dönemlerinde de parti çalışmasının, durgunluk ve geri çekilmenin dağılmaya ve umutsuzluğa yol açmasını önleme ve bir dönem sonraya hazırlanma içeriğiyle sürdürülmesi temel önemdedir. Ki; böylesi dönemlerde, ileri ve mücadeleci işçilerin ve işçi kitlesinin, partinin ve parti çalışmasının yardım ve desteğine daha çok ihtiyacı olacaktır.
Yani, hareketin her döneminde, içinde bulunulan sürecin özelliklerine uygun içerik ve biçimler altında, ama mutlaka sürekli ve sistemli bir parti çalışması. Gerek sınıfın partisinin, gerek üye ve kadrolarının deney, tecrübe ve birikimleri, gerekse de potansiyel olarak böyle bir çalışma olanaklı mıdır? Evet, hem de düne göre, artan ölçüde olanaklıdır.
Ancak, olanaklı olanın örgüt çalışmasında hayata geçirilebilmesi için, parti çalışmasının değerlendirilmesinden çıkarılan sonuçlara ve derslere, işçi hareketinden ve sınıftan öğrenilenlere uygun adımlar atmalı ve bunlar üzerinden ilerlenmelidir.
Öncelikle, şekli görevlendirmelerden kaçınmak ve en gelişkin ve yetenekli üye ve kadroları büyük fabrika ve işyerlerindeki çalışmada görevlendirmek ve sorumlu kılmak gereklidir. Görevli ve sorumlu kadrolar, tüm yaşam ve ilişkilerini bu fabrikadaki çalışmanın örgütlenip yürütülmesinin ihtiyaçlarına göre düzenlemeli, fabrika işçileri arasına girmeli ve onlar arasında yaşamalıdır. Bunun için fabrika ve işyerlerinde varolan parti ilişkileri ve üyeleri, parti çalışmasında, başlangıç için bir olanak olmalıdır. Çalışmanın, belli aralıklarla toplantı ve görüşmeler yapma yoluyla sürdürülemeyeceği ya da böyle bir çalışmanın, çalışmayı geliştiren gerçek bir parti çalışması olamayacağı gün gibi ortadadır. Görevli kadrolar, gerçek anlamda işçilerin çalışma ve yaşam ortamlarında bulunmayı ve buralarda, işçiler arasında yaşamayı becermelidir. Güçlü fabrika örgütlerine sahip olabilmenin yolu, parti kadrolarının kendilerini işçiler arasına atması ve günlük çalışmayı buralarda sürdürmesinden geçmektedir.
PROFESYONEL ÇALIŞMA
Fabrika çalışmasıyla yakından ve doğrudan bağlantılı bir sorun olarak, profesyonel çalışma ve profesyonelliğin kavranışı sorunları da ciddiyetle ele alınmalıdır. İşçi sınıfı partisi, işçi sınıfının kurtuluşu için mücadelede sorumluluklarını yerine getirebilmek için, profesyonelce bir çalışma ve örgütlenme içinde olmak, giderek artan sayıda, nitelikli ve gelişkin profesyonel kadrolar edinmek durumundadır. Profesyonellik; partice görevlendirilen alanda (ki bu alan, fabrika ya da parti çalışmasının bir başka alanı veya birimi olabilir), çalışmayı, bu alan ya da birimdeki işçi ve emekçi kitleler ya da gençlik kitleleri arasına girip sorumlulukla yürütmek ve alandaki işçi, emekçi ve gençleri örgütlemektir. Partinin belirlediği ve çalışmada profesyonel olarak görevlendirilen kadrolar, işçi sınıfa ve halka bağlı en ileri, en gelişkin ve yetenekli, en fedakar parti üyeleri olmalıdır. Bir parti üyesinin profesyonel olarak görevlendirilmesi, parti üyesine verilmiş bir mevki ya da kariyer değil, görevli olduğu alandaki çalışmanın ilerletilmesi, geliştirilmesi ve örgütleme görevi ve sorumluluğu almasıdır. Profesyonel görevli kadrodan istenen ve beklenen, görevli olduğu alanda çalışmayı; tam bir sorumluluk, cesaret ve fedakarlıkla, sorunlar karşısında engel tanımaz bir tutumla, görevlerini başarma iddiası ve tutkusuyla, tüm yetenek ve çalışkanlığıyla yürütmesi ve örgütlemesi, çalışmada daha etkin ve verimli olabilmek için kendini teorik, politik, her açıdan sürekli olarak geliştirmesidir. Profesyonel parti üyelerinin çalışma alanları, parti büroları değil, işçi ve emekçilerin çalışma ve yaşam alanlarıdır. Ve profesyonel parti kadroları, buralarda diğer parti üyeleri ve gençleri de çalışmanın yürütülmesi ve geliştirilmesi için örgütlemeli ve seferber edebilmelidir. İşçiler arasında yaygın gazete dağıtımından, propaganda ve ajitasyon materyallerinin dağıtımına, işçiler ve emekçileri gazete etrafında bir araya getirme ve örgütleme, işçi ve emekçi yaşamının tüm yönlerinin gazeteye yansımasını sağlama, gazeteye yazma, işçi sınıfı mücadelesinin çeşitli yönleri, ülkenin ve dünyanın politik meseleleri üzerine toplantılar düzenleme ve bu toplantılara partili ve halkçı aydınların katılımını sağlama, işçi, emekçi ve gençlerin parti üyeleri olarak gelişmelerini ve pratik çalışmaya daha geniş bir ufukla katılmalarını sağlayacak olan eğitimlerinin yapılması ve örgütlenmesini de içerecek bir çalışma; ancak, hayatını ve parti çalışmasını, görevli olduğu alanın işçi ve emekçileri arasında kurarak sürdürülebilir.
Az çok böyle bir çalışmaya yönelip çalışma birkaç ay sürdürüldüğünde, ilgili fabrika ve çalışma alanlarında sağlanan gelişmeler ve az sayıda da olsa elde edilen olumlu örnekler, parti profesyonel kadroları ve üyelerinin bu çalışmayı daha ileriden ve daha gelişkin olarak yürütüp örgütleyebileceklerinin göstergeleridir. Bu örnekler çalışmanın tüm alanlarına yayılabilir, yayılmalıdır.
İşçi sınıfı ve halka güven ve bağlılık, fedakarlık, işçi ve emekçilerden öğrenme tutumu, cesaretle işe sarılma ve çalışkanlık, sınıfa ve halka adanmışlık, yoldaşlarıyla dayanışma ve paylaşma; başta profesyonel parti görevlileri olmak üzere, tüm parti üyeleri için sarılmak ve kişisel özellikleri olarak geliştirilmek gereken parti değerleridir. Ama bu değerlerin hiçbiri soyut ve uhrevi şeyler değil, aksine görevli olunan alan ya da birimde yürütülen/yürütülecek her günkü çalışma içinde somutlanan ve ancak bu çalışma içinde geliştirilebilen/geliştirilebilecek değerlerdir.
Lenin’in Babuşkin üzerine söyledikleri; profesyonel bir parti kadrosunun çalışması hakkında başka söze gerek bırakmıyor:
“İvan Vasilyeviç’in adı yalnızca sosyal-demokratlara yakın ve aziz değildir. Onu bilenlerin hepsi, çalışkanlığı, gevezelikten kaçınışı, derin ve güçlü devrimci ruhu ve davaya ateşli bağlılığı için sever ve sayardı. Bir St. Petersburg işçisi olarak 1885’te, diğer sınıf bilinçli işçilerin bir kümesiyle birlikte çevreler kurarak, kitaplıklar örgütleyerek ve kendi her zaman çok sıkı inceleyerek… Aleksandrof fabrikalarının ve cam fabrikalarının işçileri arasında çok etkindi.
“…İvan Vasilyeviç özgürken, Iskra hiçbir zaman gerçek işçi yazışmalarından eksik kalmadı… İvan Vasilyeviç, Iskra’nın en çalışkan muhabiri ve ateşli destekçisiydi.”
“(1905’de sürgünden dönerken)… Babuşkin Rusya’ ya doğru yola çıktı. Ama Sibirya da mücadeleyle kaynıyordu ve Babuşkin gibi adamlara orada da ihtiyaç vardı, baş aşağı çalışmanın içine daldı, … sosyal-demokrat ajitasyon yürütmesi ve bir ayaklanma örgütlemesi gerekiyordu….”
Babuşkin gibi kişiler, “… bir ya da iki yıl değil, devrimden önce tam on yıl kendilerini işçi sınıfının kurtuluşu için mücadeleye tam yürekten adayan kişilerdir. Bunlar enerjilerini bireylerin boş terörcü eylemlerinde israf etmeyen, proleter kitleleri arasında, onların bilincini, onların örgütlenmesini ve onların girişkenliğini geliştirmeye yardım ederek, sebatlıca ve şaşmadan çalışan kişilerdir…”
“Böylesi adamlar olmadan Rus halkı ebediyen köleler ve yarı köleler halkı olarak kalır. Böylesi adamlarla Rus halkı tüm sömürüden tam kurtuluşunu sağlayacaktır.” Nihayetinde, öngörü gerçekleşmiş ve Rus halkı, böylesi devrimci militanların cesur ve adanmış çalışmaları sayesinde “tüm sömürüden tam kurtuluşunu” kazanmıştır.
Ülkemiz işçi hareketi ve mücadelesinin, sınıf partisinin çalışması ve örgütlenmesinin ilerlemesi ve güçlenmesinin yolunun da; başta profesyonel parti kadroları olmak üzere, tüm parti militanlarının böylesi bir çalışmaya ilerletilmesinden geçtiği açık değil midir?
PARTİ DİSİPLİNİNE TAM BAĞLILIK
Parti; ideolojik ve politik birlik, aynı zamanda bir irade ve eylem birliğidir. Bu, partinin alt organlarının üst organların kararlarına, bütün parti örgüt ve organlarının ve bütün parti üyelerinin de merkez organların karar ve direktiflerine uyması demektir. Sınıf partisinin birliği ve disiplini; bilinçli ve gönüllü bir disiplindir ve tartışmayı ve eleştiriyi dışlamaz. Tersine, her parti üyesinin düşünce, eleştiri ve önerilerini, üyesi olduğu parti organında ve katıldığı parti kurullarında dile getirmesini ve tartışmasını gerektirir. Ancak, parti organlarında, gündemdeki konu ve sorunlar yeterince tartışılıp bir sonuca ve karara varıldığında, bu karar; parti organının kararı, tüm parti üyelerinin kararıdır ve bunun gerektirdiği işler ve görevler, başta profesyonel parti görevli ve sorumluları olmak üzere, tüm parti üyelerince irade ve eylem birliği içinde yerine getirilir, hayata geçirilir.
İşçi sınıfının partisinde, gerek parti kurullarında alınmış kararların, gerekse de merkez yönetici organların karar ve direktiflerinin benimsenmesi ve uygulanmasında ortaya çıkan gevşek ve disiplinsizce tutumlar, eleştiriye muhtaç ve sınıfa ve partiye yabancı tutumlardır. Sınıfın partisi, parti kararlarına isteyenin uyduğu, istemeyenin uymadığı, isteyenin istediği kadar uyduğu ve uyguladığı “parti olmayan parti” ya da bir küçük burjuvalar partisi değil, işçi sınıfının demirden disipline sahip devrimci partisidir. Ve sınıf partisinde şu karara uyarım, buna uymam tutumuna izin verilemez. Sorunlar tartışılıp bir karar ortaya çıktığında, önemli ve belirleyici olan; kararın tek tek kişilerin düşüncelerine uyup uymadığı değil, tüm parti organları ve parti üyelerinin, bu kararları kendi çalışma alanı ve biriminde en ileriden hayata geçirme çabasıdır.
Parti, ancak, bu gönüllü ve bilinçli birlik ve disiplin sayesinde ve ondan aldığı güçle, işçi sınıfı ve emekçilerin kurtuluşu için mücadeleyi yönetebilir ve yönlendirebilir. Bu disiplin, irade ve eylem birliği olmadan, sınıfın ve mücadelenin partisi olunamaz ve parti, işçi sınıfının kurtuluşu için mücadelesinde hiçbir görev ve sorumluluğunu yerine getiremez.
GAZETE MERKEZLİ BİR PARTİ ÇALIŞMASI
Günlük işçi gazetesinin, belli gelişmelere rağmen, hâlâ günlük parti çalışmasının politik temeli ve çalışmanın temel aracı haline getirilemediği bir gerçektir. Bu, yalnızca gazetenin işçi ve emekçiler arasında yaygın dağıtımı ve işçilerin örgütlenmesinde etkin bir araç haline getirilmesi açısından değil, esas olarak da, parti örgüt ve üyelerinin, gazeteyi, günlük çalışmanın temel aracı olarak ele alışı, gazeteye yazması ve kullanması bakımından da böyledir.
Kampanya dönemleri dışta tutulursa, günlük gazetenin fabrika ve işyerlerinde, işçi ve emekçi semtlerinde günlük dağıtımı çok yetersizdir. Ve gazetenin yaygın dağıtımı, esas olarak, hafta sonu satışlarıyla sınırlıdır. Hafta sonu satışları, elbette gerekli ve iyi, ancak, hem gazetenin yaygın dağıtımını, hem işçi ve emekçileri bir araya getirme ve örgütlemenin aracı olarak kullanımını sınırlayıcı ve yetersiz olduğu açıktır.
Öte yandan, profesyonel parti görevlileri ve ileri parti üyelerinin, çalışma yürüttükleri alandan, birimden, işçi ve emekçiler arasından gazeteye yazması ve hele bunun bir süreklilik kazanması, yok denecek kadar azdır. Yönetici, profesyonel ve ileri parti üyeleri, gazeteye yazmayı kendi işi saymaz bir tutum içindeler. Şükür ki, işçiler ve bazı işçi parti üyeleri, kendi fabrika ve işyerlerinden haberler yazmayı sürdürüyorlar.
Özellikle profesyonel, ileri ve sorumlu parti üyelerinin gazeteye yazmamaları, anlaşılabilir bir durum değildir. Sınıf partisinin görevli ve sorumluları, kendi alanındaki gelişmeler için dahi gazeteden muhabir çağırıyor, ve eğer muhabir gelememişse, o haber yapılmayabiliyor. Yine gazeteye yazmamada; çalışmaya katılım ve sorumlu olduğu alanda, işçi ve emekçiler arasında yaşama ve işçi kümeleri arasına girmedeki gerilik ve yetersizliğin etken olabileceği ve olduğu da bir gerçektir. Gazeteye yazmayı, haber ve röportajlar yapmayı yalnızca gazetenin yazar ve muhabirlerine bırakmanın, işçi ve halk gazetesi söz konusu olduğunda, bir yanılgı olduğu açıktır. Günlük işçi gazetesi, ancak, işçi ve emekçiler arasında günlük parti çalışması yürüten yüzlerce ve binlerce partili ve çok daha fazla sayıda işçi ve emekçinin, işçi ve halk yaşamının tüm yönlerini içeren haber, yazı ve röportajlarıyla zenginleştirilebildiğinde, çok daha canlı ve etkili bir propaganda, teşhir, ajitasyon ve örgütleme aracı olacaktır.
Gazetenin yaygın dağıtımı sorununun, esas olarak, fabrika, işyeri, işçi-emekçi semtleri, okullar ve diğer birimlerdeki günlük ve düzenli dağıtımı üzerinden çözülebileceği bilinen bir gerçektir. Böylesi günlük ve yaygın bir dağıtımın neden gerçekleştirilemediği, örgütsel ve kişisel tüm nedenleriyle ele alınıp çözülmek ve ilerlenmek durumundadır, bu zorunludur. Hafta sonu satışları, tüm birimlerde günlük bir dağıtımın yapıldığı koşullarda, çok daha anlamlı olacaktır.
Başta profesyonel ve ileri parti üyeleri olmak üzere, tüm parti üyeleri, gazeteye, işçi ve emekçiler arasından ve düzenli olarak yazmanın; görevli ve sorumlu olduğu alandaki çalışmanın bir parçası, bir yönü, ve aynı zamanda, kendi çalışmasına başka hiçbir aracın yapamayacağı bir katkı ve destek olduğu bilinciyle, gazeteye yazmayı kendine iş ve görev saymalıdır. Yazmaya başlayıp sürdürdükçe, kendi çalışma alanı ve birimi hakkında daha çok bilgiye, daha çok işçi ve emekçi ilişkisine ve dolayısıyla çalışmanın geliştirilmesi olanağına sahip olacağı bugünden görülebilir.
Yaşam ve mücadelenin sorunları sınıfın partisinin önüne her gün yeni görevler ve sorumluluklar koymaktadır. Bir yanıyla da, dünün sorunları, gelişmelere bağlı olarak, daha açık seçik ve bir o kadar da çözümü ertelenemez ve üstünden atlanamaz bir biçimde ortaya çıkıyor. Aynı zamanda, sorunları çözmenin ve parti çalışmasını ilerletip güçlendirmenin olanakları da, aranıp bulunabilir oluyor.
Hem parti hem de parti çalışması, sorunlara ve sıkıntılara rağmen gelişiyor. Sorunlar çözülerek ilerlenecek ve ancak böylece, parti, işçi sınıfının kurtuluş mücadelesinde, görevlerini daha ileriden ve daha güçlü bir biçimde yerine getirecektir.