Clara Zetkin İle -Kurgusal- Bir Söyleşi

“Kadın sorunu kendi içinde ve tek basma bir sorun değil, büyük toplumsal sorunun sadece bir parçasıdır.”

Sosyalist kadın hareketinin önderlerinden olan zengin deneyim ve bilgi sahibi C. Zetkin’i okurlarımıza daha yakından tanıtabilmek ve ilgiyle okunmasını sağlamak için onunla yapılan -kurgusal- bir söyleşiyi sunuyoruz. Kurgusal diyoruz, çünkü onun verdiği yanıtları Almanca ve Türkçe yazılı yapıtlarından kelimesi kelimesine derleyip sunduk. 5 Temmuz 1857 yılında doğan C. Zetkin’i 8 Mart nedeniyle de saygıyla anıyoruz.

ÖZGÜRLÜK: Clara, yaşamın süresince edindiğin zengin bir deneyim ve bilgiye sahipsin. Önce SPD içinde daha sonra KPD üyesi olarak ve ayrıca “Eşitlik” adındaki kadın dergisinin yayınlayıcısı olarak ve daha sonra ise Alman Rayştag (Parlamentosunda) Milletvekili olarak bulundun. Tüm yaşamında politika ile uğraştın. İlk soru: Ne diyorsun ve düşünüyorsun, senin için birinci planda kadınlarla ilgili politika mı, yoksa genel politika mı geliyor?
C. ZETKİN: Kadın sorunu, kapitalist düzen içinde, burjuva toplumda kadınların yararına yapılabilecek reformlarla çözülebilecek ve kendi başına ve tek olarak ele alınacak bir sorun değildir. Benim düşünceme göre, kadın sorunu, büyük sosyal sorunun sadece bir parçasıdır. Şayet proletarya, kapitalist düzeni yok edip sosyalizmi inşa eder ve böylece tüm sömürücülere ve baskılara karşı cins ayrımı gözetmeksizin mücadele ederse çözülebilir.

ÖZGÜRLÜK:
Senden öğrenmek istediğimiz, sormak istediğimiz bir nokta var: Peki ama böyle hedeflerden yola çıkmak, kadınlara özgü sorunlarla genel ve temel hedefler arasında bağlantı kurarak kadınları kazanmak, devrimci sallara çekmek zor olmuyor mu? Biliyorsun hem de şimdi -belki sen de gelişmeleri izliyorsun. Batı Avrupa ülkelerinde ve hatta Gorbaçovun ülkesinde- kadınların işsizlik nedeniyle tekrar evlerine, ocaklarına (!) dönmesi için uğraşıldığı bu dönemde?
C. ZETKİN: Kadınlar aile içinden çıkarılarak, insanlığın içine kök salmalıdırlar. Ekonomik ve politik eğitim faaliyeti, kadınları, sobanın arkasında otururken cezp edip çekemez: bu çalışma, yaşamdan kazanılan deneyimlerin ve gözlemlerin sonucu olan ve bunlarla birlikte yürüyen bir bilinçlendirmenin sonucu olabilir. Kadınlar bunu, büyük eğitim yetenekleriyle kolayca kazanabilirler. Üretim içinde kadın, oynadığı role, gücüne ve gittikçe artan önemine dayanarak sosyal-politik haklarını kendi iradesiyle hatta erkeklerin iradesine rağmen elde edecek.

ÖZGÜRLÜK: Sence sosyalist kadın hareketi nereden işe başlamalı? Ya da sosyalist kadın politikasının kadınları harekete geçireceği, kendi hakları ve toplumsal kavga için harekete geçirilebileceği temel kaldıraç nedir? Yakalanacak halka nedir?
C.  ZETKİN: Asıl kaldıracın olduğu sadece bir tek değil, birçok, hatta sayılamayacak kadar çok nokta var. Ön planda gelen, tartışmasız bir şekilde kadınlar için de geçerli olan, özellikle de emekçi kadınlar için ele alınacak olan, işsizlik sorunu. Bu sorunun onlar için önemli ve özel bir yanı var.

ÖZGÜRLÜK: Tam da şimdilerde, kadınlar arasında işsizliğin arttığı bir ortamda, çalışma süresinin kısaltılması ve kapitalistlerin bir türlü yanaşamadıkları eşit işe eşit ücret gibi sorunlar gündemde. Bunu nasıl görüyorsun?
C. ZETKİN: Kapitalistlerin çalışma gününü sonsuza kadar uzatmalarından ve bunu da düşük ve gülünç bir ücretle ödemelerinden büyük çıkarları var. Bu çaba çalışan kadınların çıkarlarına ters düşmektedir. Erkekler ve kadınlar birlik olup kapitalist sömürüye karşı mücadele etmelidirler, tik önce elbette eşit işe eşit ücret talebine bağlı olarak, yani her iki cins için de geçerli olacak şekilde ve bunun dışında ve bundan öteye gideren, kapitalist iktidara karşı koyarak onu çökertmeye yönelerek tabii…

ÖZGÜRLÜK: Dergimiz aracılığı ile kadınlara ve tüm emekçilere iletmek istediğin, tavsiye ya da önerilerin var mı? Özellikle kadın politikasıyla ilgili olarak…
C. ZETKİN: “Kadın yoldaşlar! İnsan yaşamına, yaratıcı olan kadının yaşamına sarılalım! Nereden işe sarılsak orada mutlaka zorluklar ve güçlüklerle karşılaşacağız, çünkü içinde yaşadığımız toplumda her şey kapitalist sömürü tarafından, onun yasalarıyla belirleniyor ve ona tabi olma zorunluluğuyla karşı karşıya. İşte tüm bunlar bizim mücadelede teme alacağımız dayanak noktaları. Onlardan kalkarak ajitasyon ve teşhir faaliyetlerimizi kadınlar arasında sürdürebiliriz.

Mart 1989

Yorumlar kapatıldı.

Özgürlük Dünyası 2022

Yukarı ↑